DİĞER ŞİKAYETLER

1. Eğer gerilme sonucu oluşan basınç azalmaz ve safra kesesi çıkışı açılmazsa duvardaki iltahap duvar dışına yayılır ve safra kesesi dışına iltihabi sıvı birikmesine yol açar. Bu seyir sırasında safra kesesi dışındaki organlar (onikiparmak bağırsağı, omentum gibi) iltihaplı alanı çevrelemeye çalışırlar. Hastada ateşle birlikte sağ üst kadranda ağrılı hassas bir kitle oluşur.

2. Bu oluşum gerçekleşmezse safra kesesi delinerek safra karın içerisine akar ve tüm karnı ilgilendiren ağrı ve hassasiyet ortaya çıkar.

3. Sarılık ve ateş: Akut kolesistit dediğimiz taşın safra kesesini tıkaması durumunda %10-20 hastada safra yollarına taş düşmeden sarılık olabilir. Esas önemli olan safra kesesi taşlarının ana safra kanalına (koledok) düşmesi ve burada tıkanıklığa yol açarak safranın bağırsağa akmasını engel olması nedeni ile safra yollarında biriken safranın kana karışarak sarılık yapmasıdır –ki bu durum tıkanma sarılığı olarak adlandırılır. Olaya enfeksiyonunda eklenmesi titremeyle yükselen ateşe yol açar. Bu karın ağrısı, sarılık, ateş üçlüsüne kolanjit adı verilir.

4. Ana safra yoluyla pankreas kanalı olan wirsung kanalı onikiparmak bağırsağına açılmadan önce birleşirler ve aynı kanalla onikiparmak bağırsağına dökülürler

Ana safra yoluna düşen taş onikiparmak bağırsağının ağzında tıkanıklığa yol açarsa pankreas kanalında da tıkanmaya yol açarak pankreatit oluşumuna yol açabilir. Pankreatit ağrısı da karında kuşak tarzında olan ağrıdır. Hafif pankreatitlerde çok sorun yaşanmamasına rağmen nekrozlu seyreden pankreatitler ölümcül olabilir.

YORUM

1.Tek büyük taşlar (safra kanalından geçip yola düşme riski olmayan ) kolanjit ve pankreatit riski teorik olarak bulunmadığı için daha kolay tedavi edilebilirler. Küçük taşları olan hastalarda kolanjit ve pankreatit gibi daha ciddi tabloları görülebilmesi nedeni ile bu tip hastalar daha dikkatli ele alınmalıdır. Sarılık gelişen hastalarda yola düşen taş onikiparmak bağırsağını geçerek yol açıldığında sarılık kaybolabilir. Ancak sıklıkla ERCP denilen ağızdan girilip mideden geçilerek onikiparmak bağırsağının 2. kısmında safra ve pankreas kanallarının açıldığı bölgeden kataterle girilerek safra yollarının görüntülenmesi ve içindeki taşın çıkartılması ve gerekirse bu bölgedeki boşalmayı kontrol eden sfinkterin kesilmesi yapılabilir.

2.Safra koliği durumlarında ilk 1-2 gün içerisinde veya bu süreyi atlatan insanlarda 2-3 hafta sonra ameliyat olmak önerilir. Atağın başlangıcındaki anatomik yapıların kolay ortaya konulması daha kolaydır. Daha sonraki dönemde iltihaba bağlı sertleşme anatomik yapıların karışmasına yol açabilir o yüzden bu ara dönemde değil de 2-3 hafta sora ameliyat önerilir.

TEDAVİ

Altın standart safra kesesinin ve içindeki taşların birlikte kapalı yöntemle (Laparoskopik) alınmasıdır. Sadece taşların alınıp safra kesesinin bırakıldığı bir yöntem yoktur.

Teknik ayrıntı: 3 veya 4 delikten girilerek laparoskopik ameliyat gerçekleştirilir. Karın zararsız bir gazla şişirilir. İltihaplı ya da iltihapsız safra kesesinde tüm hastalarda ameliyata kapalı yöntemle başlanılmalıdır. Bazı özel durumlarda açığa geçmek gerekebilir. Safra kesesi kanalı ve safra kesesi arterinin bağlanmasının ardından safra kesesi karaciğere yapışık olduğu yerden uygun plandan ayrıştırılarak deliklerden birinden çıkarılır. Ortalama ameliyat süresi 30 dakikadır

YORUM

Safra kesesi ameliyatlarında en önemli sorun safra yolları yaralanmalarıdır. Bu bölgede safra kesesi yolunun ana safra yolu ile bağlantısı ve safra kesesi arterinin dallanması, safra kesesi arterinin dal aldığı damarlar çok değişkenlik gösterebilir. (Vücutta anomalinin en çok görüldüğü bölge bu bölgedir). Bu bölgedeki varyasyonlara hakim olmayan cerrahların elinde safra yolu yaralanmaları daha sık görülür. Safra kesesi ameliyatlarında tecrübe bu noktada çok önemlidir.

a-)Ana safra yoluna bağlanırken olabilen değişiklikler

b-)Damarlanmada olabilen değişiklikler

Ameliyat sonrası seyir: Ameliyat sonrası akşam hafif sıvı gıdalarla beslenmeye başlanılır. Ertesi sabah normal kahvaltısını yapan hasta taburcu edilir. Hastaların dörtte birinde omuz ağrısı (Gazla şişirilen karında diyaframın gerilmesine bağlı frenik sinir gerilerek ağrı yapar) bir süre hastayı rahatsız eder.

NE TİP KOMPLİKASYONLAR GELİŞEBİLİR

1.Safra yolu yaralanmalarına bağlı karın içerisine safranın akması ya da drenden safranın gelmesi
2.Bağlanan damarların açılarak karın içine kanama olması
3.Aletlerin girişine bağlı olarak karın içi diğer organların yaralanması
4.Alet giriş yeri enfeksiyonları
5.Akciğer enfeksiyonları
6.Ölüm

Bu komplikasyonlar dünyanın her yerinde en gelişmiş merkezlerde ve kendi uygulamamızda 1/1000 seviyesinde görülebilir.