Rektum Hastalıkları

• İltihabi bağırsak hastalıkları (kolon hastalıkları bölümünde ele alınmıştır)
• Rektal prolapsus
• Rektum kanseri

REKTAL PROLAPSUS

Rektumun bir kısmının veya tamamının tüm katlarıyla makattan dışarı çıkmasıdır.
Çıkan rektum bölümüne göre 3 ayrı bölümde incelenir
1. Tam prolapsus (Procidentia)
2. Mukozal prolapsus
3. İntussepsiyon (dışarı çıkmadan rektumun kendi içerisinde sarkması)
2 yaş altında ve 60 yaş üstünde sık görülür. Kronik kabızlık, rektumun omurgaya yeterli yapışamaması, gevşek rektal sfinkterler gibi nedenleri vardır.
Tanısı muayene ve defakografi ile konulur.

Tedavide çocuklarda cerrahi planlar geri planda iken erişkinlerde ön planda cerrahi tedaviler vardır.

REKTUM KANSERİ

Tüm kolon değerlendirildiğinde kanserin en sık görüldüğü yer rektumdur. Rektumun alt bölümünün parmakla yapılan muayenede ulaşılabilmesi ve rektosigmodoskopinin hastaya aşırı zahmet vermeyen bir tetkik olması nedeni ile belki de bir şans olarak bile değerlendirilebilir.
Rektum tümörleri de genellikle polip zemininden gelişirler. Hastalık genellikle 40’lı ve 50’li yaşlarda artan bir sıklık gösterir.
• En az biri 1. Derece yakın ailede 2 kişide 50 yaşından önce kolrektal kanser hikayesi olanlar
• Rahim, yumurtalık veya meme kanseri olan kadınlar
• 50 yaşın üzerindeki kişiler
• Ülseratif kolit, crohn hastalığı gibi bağırsak hastalıkları olanlar
Risk altındaki kişilerdir. Bu kişilerde şikayet olmasa bile ailedeki en genç kanserli olgudan 5 yıl önce tarama programına girmeleri önerilir. Hem kolon hem de rektum kanserleri %95 polip zemininde geliştiği için taramadaki amaç polipleri kansere dönüşmeden yakalamak ve tedavi etmektir. Sağlıklı kişiler için tarama programında:
• 45 yaş ve üzerinde yılda bir kez doktor muayenesi
• 50 yaş ve üzerinde yılda bir kez gaitada gizli kan bakılması (Hassasiyeti %50’dir ancak gaitada gizli kan testi pozitif olan hastaların %90’ında kanser çıkmamaktadır.)
• 50 yaş üzerinde 3-5 yılda bir kolonoskopi (ailesinde kolorektal kanser olanlar en genç hastadan 5 yıl önce başlamalıdır)
• Ülseratif kolitli hastalar için yılda bir kolonoskopi

Kolonoskopi poliplerin tanısında ve tedavisinde rol alan bir yöntem olduğu için kolorektal kanser tarama programlarının en önemli bölümünü oluşturmaktadır. Unutulmamalıdır ki polipten kanser gelişimi uzun bir süreç almaktadır.

Hangi şikayetler rektum kanserini düşündürür?

1. Bağırsak alışkanlığında değişme, diyet ya da özel neden olmadan başlayan kabızlık.
2. Büyük abdestte boşalma güçlüğü, sık sık az az tuvalette çıkma ve tuvalette uzun süre kalma ihtiyacı.
3. Dışkıya bulaşık kan görülmesi.
4. Kalçaya vuran ağrı olması.
5. Sebepsiz kilo kaybı.
6. İdrardan veya vajenden hava gelmesi ve dışkı gelmesi.